Orodha ya maudhui:

Unene Wa Utoto: Sababu Na Athari Za Kuzuia
Unene Wa Utoto: Sababu Na Athari Za Kuzuia

Video: Unene Wa Utoto: Sababu Na Athari Za Kuzuia

Video: Unene Wa Utoto: Sababu Na Athari Za Kuzuia
Video: Usafi wa sehemu za siri 2024, Machi
Anonim

Miongoni mwa majanga makubwa ya jamii ya kisasa, kuna uzito kupita kiasi kutokana na sababu nyingi. Kutoka Tauni Kubwa hadi kipindupindu, ubinadamu umepitia vipindi vikali sana ambavyo vinaacha alama za kina juu ya mitindo ya maisha. Licha ya Njaa ambayo sehemu kubwa ya idadi ya watu ulimwenguni inateseka, fetma na haswa, unene wa utoto ulimwenguni. Kadiri mamilioni ya watoto wanavyokufa na njaa, takwimu zinafunua idadi ya juu inayohusiana na lishe isiyofaa inayoua watu milioni 11 mnamo 2017. Kwa kudhani kuwa data kutoka Shirika la Afya Ulimwenguni inashtua, taasisi za kijamii na familia lazima zizingatie na kutafakari juu ya nini kufanya ijayo. Tangu 1975, idadi ya visa vya kunona sana imekuwa karibu mara tatu. Wakati mnamo 2016,zaidi ya watoto milioni 340 na vijana walio na umri wa miaka 5 hadi 19 walikuwa wanene kupita kiasi au walizidi uzito, katika 2019, watoto milioni 38 chini ya miaka 5 walikuwa wanene kupita kiasi au wanene kupita kiasi. Takwimu hizi zinaonyesha kuwa shida ya unene wa utotoni inazidi kuongezeka na kuongezeka.

Unene wa utotoni: utumiaji kupita kiasi

ugonjwa wa ugonjwa wa ugonjwa wa moyo ugonjwa wa kisukari ugonjwa wa kunona sana
ugonjwa wa ugonjwa wa ugonjwa wa moyo ugonjwa wa kisukari ugonjwa wa kunona sana

Katika mkesha wa Halloween, mnyama mwingine, yule wa idadi kubwa ya watu, anapinga jambo moja zaidi ya kutisha: ulaji kupita kiasi kwa ujumla. Ingawa inaathiri mambo mengi ya maisha, kula kupita kiasi kunaweza kujumuishwa kwenye orodha. Je! Tunaweza kuchora mstari wa usawa kati ya ulaji kupita kiasi wa virutubisho na ziada ya chakula? Ndio kwa kweli! Sio kawaida kutupa tani zake katika nchi "zilizostaarabika", wakati mahali pengine kuna ukosefu mkubwa wa virutubisho na rasilimali za chakula.

Kwa vyovyote vile, utamaduni wa watu hupimwa sio tu na idadi ya vitabu vilivyosomwa, lakini na kiwango cha chakula kilichotupwa. Hiyo ni, ikiwa tunapoteza au kula kama vile tunahitaji. Kwa upande mwingine, katika hafla ya Oktoba 16, Siku ya Kitaifa ya mapambano dhidi ya taka ya chakula, tutachukua ufafanuzi wa utotoni wa watoto ili kuchangia kutokomeza magonjwa kama ugonjwa wa sukari na shinikizo la damu, na pia 'shida za homoni kwa watoto.

Dalili za fetma ya utoto

dalili za fetma za utotoni watoto wenye uzito kupita kiasi
dalili za fetma za utotoni watoto wenye uzito kupita kiasi

Je! Watoto wote walio na uzito mdogo ni uzani mzito au wanene kupita kiasi? Wengine wana urefu mrefu kuliko wastani. Vivyo hivyo, kuna ushahidi kwamba watoto kawaida hubeba kiwango tofauti cha mafuta mwilini katika hatua tofauti za ukuaji wao. Kwa hivyo unaweza usijue mtoto wako anapaswa kuonekanaje ikiwa uzani ni suala la kiafya.

Kwa hali yoyote, Kielelezo cha Misa ya Mwili (BMI), ambayo hutoa dalili ya uzito kwa urefu, ni kipimo kinachokubalika cha uzito kupita kiasi na unene kupita kiasi. Kisha daktari wa mtoto wako anaweza kutumia chati za ukuaji, BMI, na, ikiwa ni lazima, vipimo vingine kusaidia kujua ikiwa uzito wa mtoto wako unaweza kusababisha shida za kiafya. Hakika, watoto wanene zaidi ya uzito wa kawaida kwa umri na urefu wao.

Mbali na majimbo ya magonjwa, fetma ya utoto inaweza kuathiri kujithamini na kusababisha unyogovu.

Je! Tunapaswa kutafuta matibabu?

fetma ya utoto husababisha sababu za kupumzika kwa daktari
fetma ya utoto husababisha sababu za kupumzika kwa daktari

Ikiwa una wasiwasi kuwa mtoto wako anapata uzani mwingi, zungumza na daktari wao. Kwa kweli, itaangalia historia ya ukuaji na ukuaji wa mtoto, historia ya uzito wa urefu wa familia yako, na wapi mtoto wako anafaa kwenye chati za ukuaji. Hii inaweza kuamua ikiwa uzito wa mtoto ni kwa sababu ya trim isiyofaa au inahusiana na sababu za maumbile. Bila shaka, daktari atakuambia kuwa mojawapo ya mikakati bora ya kupunguza unene wa utotoni ni kuboresha tabia ya kula na motor ya familia nzima. Kadiri mtoto mnene anavyokuwa mtu mzima mnene, shida lazima izuiliwe na kutibiwa ili kulinda afya zao sasa na baadaye.

Sababu za uzito kupita kiasi kwa watoto

fetma ya utoto husababisha watoto wenye uzito kupita kiasi
fetma ya utoto husababisha watoto wenye uzito kupita kiasi

Maswala ya mtindo wa maisha - shughuli kidogo sana na kalori nyingi kutoka kwa chakula na vinywaji ndio wachangiaji wakuu wa unene wa utoto. Lakini sababu za maumbile na homoni pia zinaweza kuchukua jukumu. Kwa mfano, utafiti wa hivi karibuni umeonyesha kuwa mabadiliko katika homoni za kumengenya yanaweza kuathiri ishara ambazo zinakuambia umejaa. Kwa kuwa mtoto mchanga hawezi kukuambia haya peke yake, unahitaji kujifunza kutambua lugha isiyo ya maneno ambayo wanawasiliana nayo. Kwa maana hii, usilazimishe mtoto kula wakati anageuza kichwa chake mbali na kijiko kinywani mwake. Hakika, njia ambayo wazazi wengine hujaribu kumlisha mtoto mdogo kwa nia nzuri inaweza kusababisha matokeo mabaya.

Ni sababu gani za hatari?

Iwe peke yako au kwa pamoja, kuna sababu nyingi zinazoongeza hatari ya mtoto wako kuwa mzito kupita kiasi.

Mlo

matokeo ya kunona sana kwa watoto utakula lishe vitafunio vyenye afya
matokeo ya kunona sana kwa watoto utakula lishe vitafunio vyenye afya

Kimsingi, matumizi ya kawaida ya vyakula vyenye kalori nyingi, kama vile vyakula vya haraka na bidhaa zilizooka kutoka kwa mashine za kuuza, zinaweza kusababisha mtoto wako kupata uzito. Kukubali ushahidi, zinageuka kuwa pipi na dessert pia zinaweza kusababisha kunenepa, kama vile vinywaji vyenye sukari, pamoja na juisi ya matunda. Ikiwa umechanganyikiwa juu ya nini cha kuweka kwenye kisanduku cha chakula cha mchana cha loulou, pata msukumo na vitafunio vyetu vya afya baada ya shule au mapishi ya kuanguka kwa watoto kiasi. Shirikisha matunda ya msimu, haswa, matunda ya machungwa ambayo ni ya upendeleo.

Ukosefu wa mazoezi ya mwili

fetma ya utoto ukosefu wa mazoezi ya mwili
fetma ya utoto ukosefu wa mazoezi ya mwili

Bila shaka, watoto ambao hawahamai sana wana uwezekano wa kupata uzito kwa sababu hawachomi kalori za kutosha. Wakati mwingi uliotumiwa katika shughuli za kukaa, kama vile kutazama runinga au kucheza michezo ya video, inachangia shida. Isipokuwa kwa matembezi wikendi na wakati hali ya hewa sio nzuri, panga shughuli za ndani kuburudisha watoto wa miaka 2 hadi 5. Itakuwa kazi ngumu kubadilisha kompyuta kibao na kompyuta kwa michezo ya michezo, lakini inafaa kujaribu.

Sababu za maumbile

ugonjwa wa kunona sana kwa watoto sababu za maumbile
ugonjwa wa kunona sana kwa watoto sababu za maumbile

Ikiwa kuna watu katika familia yako ambao ni wazito kupita kiasi, unaweza kutarajia mtoto wako atapata uzito pia. Hii ni kweli haswa katika mazingira ambayo vyakula vyenye kalori nyingi hupatikana kila wakati na mazoezi ya mwili hayahimizwi.

Sababu za kisaikolojia

Kama ilivyo kwa watu wazima, mafadhaiko ya kibinafsi, ya wazazi na ya familia yanaweza kuongeza hatari ya mtoto ya kunona sana. Watoto wengine hula sana ili kukabiliana na shida na mhemko, au kupambana na kuchoka. Wazazi wao wanaweza kuwa na mwelekeo kama huo.

Sababu za kijamii na kiuchumi

Kwa kuwa watu katika jamii zingine wana rasilimali chache na ufikiaji mdogo wa maduka makubwa, wanaweza kununua chakula kilichopikwa tayari ambacho hakiharibiki haraka, kama chakula kilichohifadhiwa, keki na biskuti, ambazo hazina afya, haswa kwa watoto. Kwa kuwa hali ya kijamii inathiri ukuaji wa mtoto, vigezo vilivyopo, haswa upatikanaji wa chakula, bei, sehemu, wiani wa kalori ni sehemu zake.

Unene wa utoto: matokeo ambayo yanafuata

fetma ya watoto husababisha ustawi wa mwili kusumbuliwa kihemko
fetma ya watoto husababisha ustawi wa mwili kusumbuliwa kihemko

Ikizingatiwa kuwa fetma ya utoto inaweza kusababisha shida kwa ustawi wa mwili, kijamii na kihemko wa mtoto wako, ni muhimu sana kukuza menyu yenye afya kwa familia nzima. Ingawa mikanda hutoa chakula kulingana na sheria za lishe iliyo na virutubisho muhimu, watoto hujaribiwa na mashine za kuuza zinazotawanya kila kitu kinachodhuru afya zao. Kwa sababu hii, lazima sio tu kuandaa chakula kizuri lakini pia kumfundisha mtoto wako katika tamaduni ya lishe.

Aina ya 2 ugonjwa wa kisukari

fetma ya utoto husababisha magonjwa makubwa magonjwa sugu
fetma ya utoto husababisha magonjwa makubwa magonjwa sugu

Kama sababu ya sababu zilizoorodheshwa hapo juu, ugonjwa mkubwa unawaka katika zile ndogo sana: magonjwa sugu ambayo zamani yalionyeshwa tu na watu wazima. Kwa mfano, ugonjwa wa kisukari cha aina ya 2 huathiri watoto kwa sababu ya jinsi mwili wao hutumia sukari (glukosi) na kwa sababu ya maisha ya kukaa.

Ugonjwa wa metaboli

Kwa kweli, seti ya hali ikiwa ni pamoja na shinikizo la damu, sukari ya juu ya damu, triglycerides ya juu, cholesterol ya chini ya HDL, na mafuta ya tumbo kupita kiasi inaweza kumuweka mtoto wako hatarini kwa ugonjwa wa moyo, ugonjwa wa sukari au shida zingine za kiafya.

Cholesterol na shinikizo la damu

Kwa kudhani kuwa lishe duni inaweza kusababisha mtoto kukuza hali moja au zote mbili, matokeo yake husababisha mkusanyiko wa jalada kwenye mishipa. Kama matokeo, inaweza kusababisha mishipa kupungua na kuwa ngumu, ikifuatiwa na mshtuko wa moyo au kiharusi baadaye maishani.

Shida zingine za mara kwa mara

fetma ya watoto shida za mara kwa mara zinazougua
fetma ya watoto shida za mara kwa mara zinazougua

Watoto walio na uzito kupita kiasi au wanene kupita kiasi wanaweza kuwa na uwezekano wa kupata pumu. Wakati mwingine ugonjwa wa kupumua kwa usingizi ni shida mbaya ambayo kupumua kwa mtoto huacha na kuanza tena mara kadhaa wakati wamelala.

Kawaida, ugonjwa wa ini wa mafuta sio pombe ni shida ambayo haisababishi dalili, lakini husababisha mkusanyiko wa amana ya mafuta kwenye ini, makovu, na uharibifu wa ini. Mwishowe, mifupa iliyovunjika ni ya kawaida kwa watoto wanene.

Unene wa utotoni unaweza kusababisha utulivu wa kijamii na kihemko

fetma ya utotoni husababisha utulivu wa kijamii wa kihemko
fetma ya utotoni husababisha utulivu wa kijamii wa kihemko

Kwa upande wake, kuwa mzito kupita kiasi imekuwa mada ya dhihaka na vitisho, ili watoto wanakabiliwa na kupoteza kujithamini na hatari kubwa ya unyogovu. Inafuata shida za tabia na ujifunzaji zinazosababisha wasiwasi na ujuzi duni wa kijamii. Walakini, kutengwa kwa jamii hakujatengwa.

Fupisha mitego

fetma ya utotoni kuwa na utamaduni wenye lishe
fetma ya utotoni kuwa na utamaduni wenye lishe
  1. Usiwalipe watoto kwa tabia njema, na usijaribu kuacha mbaya na pipi au chipsi. Tafuta njia zingine za kubadilisha mtazamo wako.
  2. Usiwe na sera ya kusafisha sahani. Hata watoto wachanga wanageuka kutoka kwenye chupa au kifua ili kutuma ishara kwamba wameridhika. Ikiwa watoto wameridhika, usilazimishe kuendelea kula. Saidia wazo kwamba wanapaswa kula tu wakati wana njaa.
  3. Usizungumze juu ya "vyakula vibaya" na piga marufuku pipi zote na vitafunio kabisa. Watoto wanaweza kuasi na kula chakula kingi kilichokatazwa nje ya nyumba. Kutumikia vyakula vyenye afya wakati mwingi, na toa chipsi kila wakati.

Mapendekezo ya umri

matokeo ya unene wa utoto mapendekezo ya umri
matokeo ya unene wa utoto mapendekezo ya umri

Kuzaliwa kwa Mwaka 1: Mbali na faida zake nyingi za kiafya, kunyonyesha kunaweza kuzuia kuongezeka kwa uzito kupita kiasi.

Miaka 1 hadi 5: Anza mapema ili kuanzisha tabia nzuri. Saidia kuunda mapendeleo ya chakula kwa kutoa anuwai ya vyakula vyenye afya. Kuhimiza tabia ya asili ya watoto kuwa hai na kuwasaidia kukuza ujuzi wao.

Umri wa 6 hadi 12: Wahimize watoto kuwa na mazoezi ya mwili kila siku, iwe kupitia timu ya michezo iliyopangwa au kucheza mpira wa miguu wakati wa mapumziko. Wahimize watoto kufanya shughuli za kila siku kama kucheza nje au kwenda kutembea kwa familia. Wacha washiriki zaidi katika kufanya uchaguzi mzuri wa chakula na kukusaidia kuandaa chakula cha mchana.

Miaka 13-18: Fundisha vijana jinsi ya kuandaa chakula bora na vitafunio nyumbani. Wahimize kufanya uchaguzi mzuri nje ya nyumba na kuwa hai kila siku.

Miaka yote: Punguza wakati uliotumia kutazama Runinga, simu, kompyuta, na michezo ya video, na usikate tamaa kula mbele ya skrini (TV au nyingine). Kutumikia vyakula anuwai vyenye afya na kula chakula cha familia pamoja mara nyingi iwezekanavyo. Wahimize watoto kula kiamsha kinywa kila siku, kula angalau matunda matano na mboga kwa siku, na punguza vinywaji vyenye sukari.

Ongea na watoto juu ya umuhimu wa kula vizuri na kuwa hai. Kuwa mfano wa kuigwa kwa kula vizuri, kufanya mazoezi mara kwa mara, na kuingiza tabia nzuri katika maisha yako ya kila siku. Ifanye kuwa jambo la kifamilia ambalo litakuwa asili ya pili kwa kila mtu.

Ilipendekeza: